In Dresden, twee uur rijden vanaf Berlijn, worden de echte Christstollen (kerststol) gemaakt. Het is een serieuze aangelegenheid, want er zijn maar liefst zo’n 130 bakkers aan het werk. Er is één min of meer geheim basisrecept, maar de bakkers geven ieder afzonderlijk hun eigen draai aan het brood. Eigenlijk moet je zo’n echte goede Christstollen niet vers eten, maar zo’n twee tot vier weken voor kerst kopen. Zoveel geduld heb ik meestal niet. Je kunt het natuurlijk ook zelf maken. Dit is mijn snelle versie van het beroemde brood: het is zacht cake-achtig en is ook morgen al lekker. Een nachtje bewaren doet wonderen! Een goede tip uit Dresden: snijd het brood vanuit het midden aan, deel de plakken uit en schuif de twee overgebleven helften terug tegen elkaar aan, zodat het niet uitdroogt.
Brood, 8 personen
Bereidingstijd: 30 minuten + 3-6 uur wellen en rijzen + ca. 45 minuten oventijd
500 g (spelt)bloem
200 g fijngemalen blanke amandelen (amandelmeel)
10 g gedroogde gist
75 g suiker
1 tl zout
geraspte schil van 1 biologische sinaasappel (alleen het oranje)
200 g boter, gesmolten
3 eieren, licht geklutst
100 ml melk, op kamertemperatuur
zachte boter, om te bestrijken
poedersuiker, om te bestrooien
Voor het fruitmengsel:
100 g krenten
100 g rozijnen
100 g abrikozen, in stukjes
sap van 1 sinaasappel
3 el calvados of bruine rum
Extra: evt. ingevet cakeblik (inhoud ca. 1-1,5 liter), bakpapier, zeef
1. Doe alle ingrediënten voor het fruitmengsel in een pannetje, voeg zoveel water toe tot alles net onder staat. Breng aan de kook en draai direct het vuur uit. Leg een deksel op het pannetje en laat het fruit minstens 1-2 uur wellen.
2. Meng in een kom de bloem met amandelen, gist, suiker, zout en sinaasappelrasp. Kneed de boter en eieren erdoor, voeg dan beetje bij beetje de melk toe. Kneed tot een soepel deeg en laat ongeveer 1-2 uur onder een theedoek rijzen, liefst op een warme plek.
3. Laat het fruitmengsel in een fijne zeef uitlekken. Voeg het gewelde fruit aan het deeg toe en kneed het er met je handen door. Laat het deeg nog 1-2 uur onder een theedoek rijzen.
4. Verwarm de oven voor op 180°C (niet op de hete-luchtstand, anders droogt het brood uit). Bekleed de bodem van het cakeblik met bakpapier en duw het deeg in het bakblik. Of geef het de vorm van een echte stol. Vorm hiervoor het deeg met bloem bestoven handen (het deeg is wat plakkerig) tot een ovale lap. Vouw een helft van het deeg in de lengte over de andere helft terug; laat hierbij de onderste helft een klein beetje uitsteken, zodat de vorm van een kerststol ontstaat. Leg de stol op een bakplaat die is bekleed met bakpapier. De baktijd voor het brood zonder bakvorm zal iets korter zijn.
5. Bak de stol ca. 45-60 minuten in de oven, Controleer de gaarheid: een satéprikker moet er schoon uitkomen. Neem uit de oven, bestrijk de stol meteen met zachte boter en bestrooi met een flinke laag poedersuiker. Laat op een rekje afkoelen.